توکن ( NFT ( non-fungible token که به معنای توکن غیرقابل تعویض می باشد ، توکن مخصوص رمزنگاری است که از فناوری بلاکچین برای ارتباط با یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد استفاده می کند که قابل تعویض نیست .توکن های غیر قابل تعویض با ارزهای دیجیتال معروف مانند بیت کوین ، اتریوم و مونرو تفاوت دارند زیرا آنها قابلیت جابجایی دارند برای مثال می توان یک بیت کوین را با بیت کوین دیگر عوض کنید .
استفاده از NFT ها در صنایع مختلف گسترش یافته است و این توکن ها با بخش های مختلفی همچون بازی ها و کالاهای دیجیتال در ارتباط هستند و به عنوان یک توکن اتریوم خاص ساخته شده بر اساس استاندارد ERC-721 یافت می شوند . در سال 2021 ، استفاده از این توکن ها شروع به گسترش سایر بلاکچین ها مانند پروتکل BEP-721 کرد .
توکن های غیر قابل تعویض یا NFT ها بر اساس استاندارد ERC-721 ساخته شدند .
توکن ERC-721 اصطلاحی است که برای توصیف توکن های غیر قابل تعویض استفاده می شود . ERC-721 به استانداردهایی هنگام ایجاد NFT در بالای بلاکچین اتریوم اشاره دارد. بنابراین ، این یک توکن است که بر اساس استاندارد ERC-721 ساخته شده است .به غیر از NFT ، اتریوم ها می توانند در شبکه های غیرمتمرکز دیگری مانند EOS و NEO نیز زندگی کنند . با این حال ، این پلتفرم باید دارای قابلیت قرارداد هوشمند و جعبه ای پر از ابزار NFT باشد .
قابل تعویض بودن یا Fungibility چیست ؟
تعویض پذیربودن به توانایی یک دارایی برای مبادله با دارایی های مشابه بدون از بین بردن ارزش آن اشاره دارد . قابلیت تعویض پذیری همچنین ویژگی های یک دارایی مانند تقسیم پذیری و ارزش را تعریف می کند .
برای مثال ، یک اسکناس 10 دلاری از نظر ارزش با اسکناس 10 دلاری دیگر یکی است . به این ترتیب ، وقتی اسکناس 10 دلاری از شخصی قرض می گیرید ، لازم نیست دقیقا همان اسکناس را پس بدهید ، زیرا نوع دیگری از آن به همان ارزش است .
در ارتباط با ارزهای دیجیتال ، یک بیت کوین ، همان ارزش یک بیت کوین دیگر را دارد . با این حال زمانی این موضوع تغییر می کند که به توکن های غیر قابل تعویض دسترسی پیدا کنیم . توکن NFT از هر توکن مشابه ارزش متمایزی دارد . دارا بودن ویژگی هایی آنها را منحصر به فرد ساخته است و به همین دلیل غیر قابل تعویض می باشند و دقیقا مانند دارایی های دنیای واقعی مانند سنگ های نادر ، آثار هنری و کالاهای لوکس .
توکن های قابل تعویض توکن هایی هستند ، که برای یکدیگر قابل معامله هستند و ارزش آنها ثابت می ماند . در مثال بالا بیت کوین ، یک توکن قابل تعویض است زیرا صرف نظر از تاریخچه و مالکیت آن ارزش یکسانی دارد .
پس از شناخت توکن های غیر قابل تعویض در ادامه مطالب به بررسی ویژگی های این توکن ها می پردازیم .
ویژگیها و مزایای توکنهای غیر قابل معاوضه
- کمیاب: ارزش توکنهای غیر قابل معاوضه ناشی از کمیاب بودن آنها است. اگرچه توسعهدهندگان NFT-ها هر اندازه بخواهند میتوانند از این توکنها بسازند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها، باعث افزایش نادر بودن آنها میشوند.
- تقسیم نشدنی: اگرچه این امر قانون نیست ولی اغلب توکنهای غیر قابل معاوضه به واحدهای کوچکتر تقسیم نمیشوند، یا کل یک اثر هنری دیجیتال را خریداری میکنید یا اصلا آن را نمیخرید.
- یکتایی: این مورد مهمترین ویژگی یک NFT است. NFT-ها دارای زبانهای (tab) از اطلاعات ثابت هستند که یکتا بودن آنها را ثبت میکند. به این ویژگی بهعنوان گواهی اصالت نگاه کنید.
- قابل انتقال: برخلاف توکنهای قابل معاوضه قابل ترید، توکنهای غیر قابل معاوضه در بازارهای خاصی خرید و فروش میشوند. بااینحال ارزش آنها به منحصربهفرد بودنشان بستگی دارد.
- دارای اصالت: توکنهای غیر قابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند، بنابراین میتوانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید، زیرا ساخت چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز تقریبا محال است.
- حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفادهی NFT از پلتفرمهای نامتمرکز اشاره میکند که در آن هیچ مالکی دادهای را پس از ثبت نمیتواند تغییر دهد.
NFT ها چرا باارزش هستند
به لطف ظهور تکنولوژی بلاکچین، گیمرها و کلکسیونرها میتوانند مالکان تغییرناپذیر آیتمهای داخل بازی و سایر سرمایههای یکتا باشند و از آنها پول نیز کسب کنند. در بعضی موارد بازیکنان میتوانند سازههایی مانند پارکها را در دنیای مجازی بسازند و از آن کسب درآمد کنند، مانند بازیهای The Sandbox و Decentraland. همچنین بازیکنان میتوانند آیتمهای دیجیتال تکی را که هنگام بازی به دست میآورند در بازارهای ثانویه بفروشند، مانند کاستومها (لباسهای داخل بازی)، آواتارها و ارزهای داخل بازی.
هنرمندان میتوانند آثار دیجیتال خود را بهطور مستقیم به مخاطبان و بدون نیاز به حراجیها در سراسر دنیا بفروشند و از این طریق سهم بیشتری از سود حاصل از فروش را برای خود نگه دارند. همچنین حق تألیف (Royality) نیز میتواند بهصورت هنر دیجیتال برنامهنویسی شود و هر بار که اثر هنری به مشتری جدیدی فروخته میشود، خالق اثر درصدی از سود فروش را دریافت میکند.
ویلیام شاتنر که با نام کاپیتان کرک در سری جنگ ستارگان شناخته شده است است، با ورود به عرصهی آثار کلکسیونی دیجیتال و صدور ۹۰ هزار کارت دیجیتال از تصویر خودش روی فروشگاه بلاکچین WAX، به ازای هر کارت ۱ دلار دریافت کرد و هر بار که این کارتها دوباره به فروش بروند از حق تألیف آنها کسب درآمد میکند.
پروژه های برتر توکن های NFT
از آنجایی که NFT ها دارای رشد چشمگیری هستند ، محصولات و پروژه های متمرکز بر NFT نیز افزایش یافته اند . این پروژه ها از شبکه ی بازی گرفته تا بازارهای NFT متغیر هستند . در ادامه پنج پروژه برتر NFT آورده شده است .
- OpenSea : این بازار پیشرو در زمینه هنر و کالاهای کلکسیونی NFT است . این بازار امکان خرید با استفاده از چندین ارز مجازی مانند اتریوم و DAI را فراهم می کند .
- Async.Art : یکی دیگر از بازارهای آثار هنری توکن های غیر قابل تعویض است که به شما امکان می دهد نه تنها NFT را خریداری کنید و بفروشید بلکه می توانید یک NFT ایجاد کنید . این پلتفرم دارای برخی از ویژگی های برنامه نویسی است که هرمندان را قادر می سازد تا به راحتی ظاهر و رفتار آثار هنری خود را تعریف کنند . در واقع ، این حتی به خریداران این امکان را می دهد تا بخش های یک اثر هنری خاص را بخرند و آنها را سفارشی کنند .
- CryptoKities :یک بازی محبوب در پروتکل غیرمتمرکز اتریوم است که اجازه جمع آوری ، خرید ، فروش و تولید گربه های مجازی را می دهد . در این بازی اگر شما عاشق گربه ای هستید و فکر می کنید چگونه آن را بخرید ، آسان است . ابتدا به یک مرورگر Firefox یا Chrome وارد شوید ، کیف پول را MetaMask را نصب نمایید و به مقداری کوین اتریوم در کیف پول نیاز دارید . در مرحله بعد به بازار Kitties دسترسی پیدا کنید و با پرداخت می توانید گربه را بدست بیاورید .
- Ethereum Names Service(ENS) : این پروژه یک دامنه اینترنتی است که در اواسط سال 2017 زنده شد . نام دامنه هایی اتریوم که از استاندارد ERC-721 استفاده می کنند ، NFT می باشد و در بازارهای توکن های غیر قابل تعویض قابل معامله هستند .
- Decentraland : یک پروژه برتر NFT است که بر روی یک دنیای مجازی توزیع شده تمرکز دارد . در اینجا ، شرکت کنندگان می توانند زمین مجازی خریداری کنند . بعلاوه ، هر فرد یک گذرنامه دیجیتالی مشخص دارد .
مشکلات توکن های غیر قابل تعویض یا NFT ها
علیرغم ایجاد تغییرات گسترده در صنایع مختلف ، توکن های غیر قابل تعویض خالی از اشکال نیست . متاسفانه ، مشکلات آنها از همان سنگی که بر روی آن نشسسته اند یعنی بلاکچین می باشد . شبکه های غیرمتمرکز 100% کاربر پسند نیستند . توسعه دهندگان سخت تلاش می کنند تا بر آن غلبه کنند . به عنوان مثال تایید اصالت ، خرید ، فروش و ذخیره سازی NFT حداقل به درک اساسی از فناوری بلاکچین نیاز دارد .
این مشکل زمانی ایجاد می شود که اکثر افراد مورد نظر فقط به محصول علاقه مند هستند نه فناوری اساسی ، که در مورد NFT ها نسبت به سایر زیرمجموعه های رمزنگاری صادق است .
Beeple ، خالق NFT که برخی از آثار خود را با قیمت 66666 دلار به فروش رسانده ، مشاهده می کند که پذیرش گسترده NFT ها فقط در صورت زیرساخت هایی لازم اتفاق خواهد افتاد که یک تجربه یکپارچه برای کاربران است .
به عبارت دیگر ، ما به بلاکچین نیاز داریم تا مانند تلفن هوشمند یا اینترنت جریان اصلی باشد . اکثر مرم نمی دانند که این دو از نظر فنی چگونه کار می کنند ، اما میلیاردها نفر هر روز از آنها استفاده می کنند . ما برای تسخیر واقعی جهان به همان سطح مهارت در بلاکچین برای NFT نیاز داریم .
آیا NFTها آنقدر متمایز ظاهر میشوند که کارکرد اینترنت را عوض کنند؟
کارکرد حقیقی NFT ها، ایجاد تفاوتی ملموس میان خالقان محتوا و مصرفکنندگان محتوای آنلاین و همینطور آنها که توانایی پرداخت پول برای تولید محتوا یا ادعای مالکیت بر آثار «معتبر» را دارند است. اینترنت روند تولید محتوا را تمرکز زدایی کرده است، اما NFT ها میخواهند به فرهنگ توزیع محتوا شکلی مجددا متمرکز ببخشند.
NFT ها فرآیند مبادله پول قابل معاوضه با اعتبار غیر قابل معاوضه را تسهیل میکنند که البته اتفاقی تازه نیست
البته که این اتفاقی تازه نیست و پیشتر مشابه آن در بسیاری از صنایع، به خصوص صنعت هنر اتفاق افتاده است. اینکه فرهنگ-کد NFT ها چطور به تکامل خواهد رسید برای هیچکس واضح نیست، اما در حال حاضر NFT ها در حال ایجاد راههایی تازه برای درآمدزایی هستند.
در نگاه نخست، این بدان معناست که هنرمندان در هر نقطهای از جهان میتوانند بابت اثر قابل کپی و پیست خود پول دریافت کنند. اما تعیین قوانین جهانشمول برای پرداخت پول در ازای محتوا حداقل تا به امروز آنقدرها آسان نبوده است: برای مثال میتوانید به پرداختیهای اندکی فکر کنید که موزیسینها از سرویسهای استریم موسیقی مانند اسپاتیفای دریافت میکنند.
NFT ها ضمنا به خاطر مصرف انرژی فراوان مورد انتقاد قرار گرفتهاند، زیرا روند رمزنگاری توکنها نیازمند انبوهی از قدرت کامپیوتری است. بنابر محاسبات CryptoArt، قدرت پردازشی مورد نیاز برای ساخت NFT برای هر یک از انیمیشنهای گرایمز، با الکتریسیته لازم برای جوشاندن ۱.۵ میلیون کتری برقی برابری میکرد و ۷۰ تن کربن دیاکسید نیز تولید شده است. بعید میدانیم بهایی که نسلهای بعدی باید بپردازند در ارزش کنونی این بازار دخیل شده باشد.
استاندارد توکن ها
همانطور که می دانید توکن ها بر اساس یک استاندارد تولید می گردند. در این قسمت در نظرداریم تا به این استاندارد اشاره کنیم.
توکن های غیر قابل تعویض بر طبق استاندارد ” ERC-721 ” تولید می شوند. احتمالا در این قسمت برایتان سوال پیش خواهد آمد که استاندارد ERC-721 چیست؟ در ادامه همراه ما باشید تا با این استاندارد آشنا شوید.
استاندارد ERC-721 به چه معنا می باشد؟
این استاندارد، استانردارد توکن اتریوم می باشد که توکن های غیر قابل تعویض را بر روی بلاکچین اتریوم قرار می دهند. دقیقا همانند استاندارد توکن ” ERC-20 ” که این استاندارد کمک به تولید توکن های جایگزین می کند.
چرا توکن های NFT یا همان غیر قابل تعویض، با باقی توکن ها تفاوت دارد؟
احتمالا اگر تا به این قسمت مقاله را به صورت کامل مطالعه کرده باشید، این سوال برایتان پیش خواهد آمد. در اواسط ما به پاسخ این سوال اشاره نمودیم. در توکن های غیر قابل تعویض، ویژگی و یا خصوصیت هایی وجود دارد که آن را با بقیه متمایز کرده است. در حال حاضر تعداد توکن های غیر قابل تعویض کم می باشد.
موارد مورد استفاده از توکن های غیرقابل تعویض
این توکن ها در موارد مختلفی همچون بازی ها ، دارایی های دیجیتال ، هویت ،و کلکسیون ها مورد استفاده قرار می گیرند . در ادامه مطالب قصد داریم تا به شرح هریک بپردازیم .
مورد استفاده NFT در بازی
توکن های NFT در صنعت بازی بسیار محبوب هستند زیرا این توکن ها برخی از مشکلات ذاتی آن را برطرف می کنند . برای مثال ، بازی های برتر مانند Fortnite فروش لوازم جانبی نادر مانند اسلحه را ممنوع می کند اما اگر آیتم هایی را که بازی دارا می باشد به توکن تبدیل نماییم می توانیم در خارج از بازی و در صرافی های آنلاین ارز دیجیتال آن را به فروش برسانیم .
مورد استفاده NFT در دارایی های دیجیتال
در این بخش شما می توانید در واقع با استفاده از این توکن های غیر قابل تعویض در دنیای مجازی فعالیت کنید و در صورت تمایل دارایی های خود همانند زمین ، خانه و … را معامله کنید .
مورد استفاده NFT در هویت
توکن های NFT برای مبارزه با سرقت هویت بسیار ایده آل می باشند . نمونه هایی از مواردی که می توانند برای نشان دادن هویت دیجیتالی شوند شامل ، مدارک تحصیلی ، سوابق پزشکی و یا حتی ظاهر ما هستند .
علاوه بر این ، هنرمندان می توانند کارهای خود را برای اهداف حق چاپ به NFT تبدیل کنند . در واقع هنرمندان می توانند با استفاده از آن از کپی آثار خود جلوگیری به عمل آورند .
مورد استفاده NFT در کلکسیون ها
NFTها طلوع جدید را در دنیای کلکسیون ها به وجود می آورند. در واقع شما می توانید کلکسیون های قدیمی خود را که از ارزش بالایی برخوردار هستند به صورت توکن در اختیارداشته باشید.
پروژههای برتر NFT
از آنجایی که فضای NFT بهصورت نمایی در حال رشد است، محصولات و پروژههای مبتنی بر توکنهای غیر قابل معاوضه نیز افزایش یافتهاند. این محصولات از گیمینگ تا بازارها را شامل میشوند. در ادامه به ۵ پروژه برتر NFT اشاره شده است:
- اوپن سی (OpenSea) بازار برتر آثار هنری و کلکسیونی NFT است. موارد موجود در این بازار ENS (دامین اتریوم)، حیوانات مجازی و قطعات زمین مجازی را شامل میشود. نکته قابلتوجه این بازار، امکان خرید با رمزارزهای گوناگون مانند اتر و دای (DAI) است.
- Async.Art بازار آثار هنری توکنهای غیر قابل معاوضهی دیگری است که نهتنها NFT-های خود را در آنجا خرید و فروش میکنید، بلکه میتوانید در آنجا توکن خود را نیز بسازید. این پلتفرم همچنین به خالقان آثار هنری این امکان را میدهد تا بهآسانی ظاهر و رفتار آثارشان را تعریف کنند. این پلتفرم حتی به خریداران امکان خرید یا تغییر بخش یا لایهای از اثر هنری را میدهد.
- CryptoKitties : کریپتوکیتیز بازی مجازی مبتنی بر بلاکچین است که امکان خرید، بزرگ کردن و ترید گربههای مجازی را به بازیکنان میدهد. این بازی شامل ترکیب گربههای مجازی و تولید نسلهایی است که از لحاظ کلکسیونی دارای قیمت باشند. کیتیز (گربههای این بازی) را میتوان با اتر (توکن شبکه اتریوم) خرید. طبق تخمینهای زده شده، این بازی دارای ۱٫۵ میلیون کاربر و بیش از ۴۰ میلیون دلار تراکنش در این پلتفرم هستند. بعضی از این گربههای مجازی بیش از ۳۰۰ هزار دلار به فروش رفتهاند. میانگین قیمت این گربههای مجازی ۶۵٫۷۶ دلار است. هر چند که باید کارمزد شبکه اتریوم را نیز در هر بار خرید یا فروش در نظر گرفت.
- دامنههای اتریوم (ENS) – این پروژهی سرور نام دامنه (Domain Name Server) در ۲۰۱۷ متولد شد. دامنهی .ETH توکنهای غیر قابل معاوضهای هستند که از پروتکل ERC-721 استفاده میکنند و در بازارهای NFT قابل معامله هستند.
- Decentraland، یکی از پروژههای برتر NFT است که روی جهان مجازی نامتمرکز تمرکز کرده است. در پروژه، مشارکتکنندگان میتوانند زمینی مجازی بخرند یا بفروشند و هر «ساکن» این بازی دارای پاسپورت دیجیتال تشخیص هویت مخصوص است.
2 دیدگاه
sevda
سلام عالی بود اگر بازم اطلاعات در این زمینه دارید برامون بزارید که چطور میتونیم وارد این دنیا بشیم و کسب درامد کنیم
sahel
ممنون مفید بود. من چطوری می تونم نقاشی های رنگ روغن اورجینالم رو از طریق nft به فروش برسونم؟؟ و آیا با وجود تحریم ها ، ما ایرانی ها میتونیم در این رابطه بطور مستقیم فعالیت داشته باشیم یا اینکه باید تحریم ها رو دور بزنیم؟؟